ترجمه
سه هزار سال قبل از میلاد و دوران پادشاهی مصر باستان نوشته هایی به دو زبان در منطقه الفاتین یافت شده است. در واقع ردپای تاریخچه ترجمه را می توان در این دوران مشاهده کرد.
شروع ترجمه به صورت رسمی به حدود ۲۴۰ سال قبل از میلاد بر می گردد. شخصی به نام لیویوس آندریکوس متن ادیسه را از یونانی به لاتین در آن زمان ترجمه کرد. همچنین در قرن دوم قبل از میلاد ترجمه تورات توسط ۷۰ نفر از علمای یهودی به منظور رفع نیازهای جامعه که به زبان لاتین صحبت می کردند انجام شد.
ترجمه برگرداندن متن مکتوب از یک زبان به زبان دیگر است. این تنها تعریفی عامیانه و ابتدایی از ترجمه می باشد. ترجمه عمل تفسیر معنایی یک متن و تولید متن شبیه به آن است. ترجمه پیام اصلی متن را به یک زبان دیگر پیوند می دهد. همچنین ترجمه به متنی ترجمه شده می گویند که زبان مورد نظر را به زبان مقصد منتقل می کند.
به شخصی که کار ترجمه را انجام می دهد، مترجم می گویند، و علمی که اصول و روش ترجمه را مورد مطالعه قرار می دهد علم ترجمه شناسی نامیده می شود. و شخصی که به این علم آگاه است را ترجمه شناس می گویند.
ترجمه تخصصی
ترجمه تخصصی ادغام دو تخصص مختلف در یک فرد حقیقی می باشد. افرادی که توانایی ترجمه تخصصی در یک موضوع خاص را دارند، علاوه بر تسلط کامل بر زبان انگلیسی، به موضوع متن کاملا مسلط هستند. به طور مثال متون کامپیوتری برای اینکه ترجمه تخصصی شوند، باید توسط یک مهندس کامپیوتر ترجمه شوند. این موضوع را باید درک کرد که کتاب ها و مقالات علمی دارای اصطلاحات علمی زیادی هستند و ممکن است مفهوم کلمه ای در علم کامپیوتر با مفهوم همان کلمه در علم پزشکی متفاوت باشد. از این رو افرادی که تخصص کامپیوتری دارند، بهتر است فقط متون حوزه کامپیوتری را ترجمه کنند.
انواع ترجمه
- ترجمه کلمه به کلمه
در ترجمه کلمه به کلمه، کلمات به صورت واحد و جداگانه ترجمه می شوند. ترجمه هر کلمه معادل زبان مقصد آن نوشته می شود و با قرار گرفتن کنار یکدیگر شکل می گیرد.
- ترجمه مفهومی
برای رسایی در متن مورد استفاده از ترجمه مفهومی استفاده می شود. این روش ترجمه برای خوانندگان و شنوندگان متون ترجمه شده بسیار رضایت بخش می باشد. زیرا در ترجمه مفهومی جملات با توجه به نکات دستوری زبان مقصد نگارش شده اند. اگر بتوان زبان مبدا را به زبان مقصد ترجمه کرد یعنی ترجمه مفهومی به خوبی اجرا شده است.
- ترجمه کامل
یکی دیگر از انواع مدل های ترجمه، ترجمه کامل است. در ترجمه کامل، مترجم موظف است تمام متن را بدون کم و کاست با تمام جزئیات به زبان مقصد برگرداند. این روش ترجمه برای متن هایی که دانستن تمام جزئیات موجود در متن برای مطالعه کننده یا بیننده مورد نیاز است و برای ترجمه مقالات و دانشنامه ها استفاده می شود.
- ترجمه نسبی یا غیرکامل
ترجمه نسبی یا غیرکامل بر عکس ترجمه کامل می باشد. به این صورت که در ترجمه کامل بخشی از متن اصلی و قسمت های مهم آن را زبان مقصد آورده می شود. اما در ترجمه نسبی یا غیرکامل سعی می شود جمله بندی دقیق و روان باشد. همچنین جملات و عبارات اصلی بدون تغییر در متن آورده می شود تا ترجمه ای روان حاصل شود.
- ترجمه آزاد
در ترجمه آزاد مترجم خود را درگیر کلمات و عبارات تخصصی نمی کند. بلکه تنها با شناخت دقیق زبان مبدا و مقصد معادل مناسبی برای کلمات به کار می برد. به این ترتیب مفاهیمی کامل و دقیق در اختیار خواننده می گذارد و گاهی برای بیان یک مفهوم مجبور به شکستن ساختار جمله می شود. در هر صورت هدف از ترجمه آزاد نوشتن ترجمه با دستور زبان و ادبیات زبان مقصد است.
- ترجمه وابسته به ردیف
در تعریف ترجمه وابسته می توان این گونه بیان نمود که متن اصلی در چارچوب و شکلی که است، به زبان مقصد ترجمه می شود. به طور مثال عبارت را به شکل عبارت، کلمه را به شکل کلمه و جمله را به صورت یک جمله ترجمه خواهد شد. ترجمه وابسته به ترجمه تحت الفظی نزدیک است. به طور مثال در ترجمه وابسته کلمه خداحافظ به شکل Gidprotector ترجمه می شود.
چگونه می توانیم یک مترجم حرفه ای شویم؟
- مهارت های زبانی
برای تبدیل شدن به یک ترجمه گر حرفه ای اولین مهارتی که باید پشت سر بگذارید، زبان است. در واقع باید به منبع زبان هایی که ترجمه می کنید، تسلط کافی داشته باشید. باید به زبان هدف که آن را مطالعه نموده اید، شبیه به یک فرد بومی باشید و آن را به زبان خود ترجمه کنید. همچنین باید نسبت به زبان هدف نویسنده خوبی نیز باشید. تعداد کمی از افراد می توانند یک زبان را به زبانی که خودشان در آن بومی نیستند، تبدیل کنند.
- مهارت های کامپیوتری
برای مترجم شدن باید مهارت های کامپیوتری بالایی داشته باشید. زیرا ممکن است به استفاده از برنامه هایی مانند فتوشاپ، پرینتر، طراحی و… برای ترجمه نیاز داشته باشید. مهارت و استفاه از این برنامه ها بهره وری کار شما را افزایش می دهد و باعث می شود کسب و کار رونق یابد.
- مهارت های بیزینسی و تجاری
برای تبدیل شدن به یک مترجم فوق العاده بهتر است هوش تجاری داشته باشید. همچنین باید اطلاعات خود را در زمینه فروش و مارکتینگ افزایش دهید تا بتوانید نتورک شبکه خود را بسازید و اینکه شناخته شوید و کار ترجمه را ارتقا دهید. متخصصان سایت وبانو بسیار سرسخت هستند زیرا رقابت در کار ترجمه سنگین می باشد و آن ها سعی می کنند کار خود را به موقع و همیشه با برنامه ریزی پیش ببرند.
ویژگی های یک ترجمه خوب
- انتقال صحیح مفاهیم
یک ترجمه خوب انتقال صحیح مفاهیم می باشد. بنابراین مترجم باید بتواند مفاهیم اصلی را از زبان مبدا به زبان مقصد انتقال دهد، و وظیفه اصلی خود را به عنوان یک مترجم ایفا کند. ترجمه یک امر کاملا تخصصی می باشد، و متخصصین در شرکت وبانو در امر ترجمه می توانند نیاز شما را برآورده نمایند. اگر ترجمه را به دست افراد نا آشنا بسپارید، بعید نیست که واژگان تخصصی را به اشتباه معنی کنند و پیام نادرست را انتقال دهند.
- ترجمه روان و شیوا
مورد دومی که در یک ترجمه نقش دارد، روان و شیوا بودن ترجمه است. همان طور که مطالعه متن های روان و شیوا باعث جذابیت برای مخاطب می شود. متن ترجمه شده نیز باید تا سطح قابل توجهی شیوا و روان باشد. متنی که روان نباشد باعث کسالت و خستگی مخاطب در مطالعه آن می شود.
- اصل محوریت معنا
هر کلمه یا عبارتی در زبان خاص می تواند معنای متفاوت داشته باشد. در یک متن ترجمه شده نیز توجه به معنای صحیح از اهمیت بالایی برخوردار است. برای رعایت این مورد مترجم باید دارای دانش و تخصص کافی باشد در غیر این صورت باعث می شود با انتخاب معنای نادرست، مفهوم مدنظر نویسنده را تغییر داده و مخاطب را به اشتباه می اندازد.
تکنیک های ترجمه
واژه به واژه: گاهی لازم است بر اساس متن مبدا، ترجمه متن واژه به واژه انجام شود.
واژه برساخت: نگارش جز به جز زبان مبدا به زبان دیگر را واژه بر ساخت می گویند.
کمبود پوشی: هنگامی که برگرداندن از زبان مبدا به زبان مقصد، معنای زبان مبدا از بین برود از کمبود پوشی استفاده می شود.
انطباق: براساس فرهنگ های متفاوت که متن های مبدا نوشته شده اند، مترجم باید از لغات معادل استفاده نماید، تا برای فرهنگ زبان مقصد سازگار باشد.
بازآفرینی: یکی دیگر از تکنیک هایی که مترجم باید از آن برخوردار باشد، بازآفرینی است. زیرا گاهی اوقات براساس متن مبدا، مترجم باید متن را بازآفرینی نماید.
قرض گرفتن لغات: گاهی به دلیل نامفهوم بودن واژه یا کلمه، نیاز است در حین برگرداندن به زبان دیگر از لغات متن مبدا قرض گرفته شود.
جابجاسازی: در حین نگارش به زبان دیگر می توان از قید به عنوان صفت استفاده نمود، اما باید از منظور اصلی نویسنده فاصله گرفته نشود.
اهمیت ترجمه
- ترجمه باعث گسترش دادن علم می شود.
- ترجمه افراد را با اندیشمندان و دانشمندان آشنا می کند.
- ترجمه باعث صرفه جویی وقت می شود و متن را قابل فهم می کند.
- ترجمه باعث می شود افراد با اعتقادات دیگران آشنا شوند.
- ترجمه زمینه تفاهم بین المللی را فراهم می کند.
- ترجمه شخصیت های ادبی، هنری، علمی و… هر جامعه را به دیگران معرفی می کند.